De drempel naar een topteam

Wanneer wij met teams in gesprek gaan over hoe ze samenwerken, horen we vaak in eerste instantie het antwoord: wij werken prima samen. Als we dan doorvragen blijkt dat er achter dit antwoord grofweg twee ‘soorten’ samenwerking schuilgaan. Enerzijds groepen die daadwerkelijk aan de samenwerkende kant van de Schaal van Samenwerking zitten en bewegen tussen feedback en flow. En anderzijds groepen die in het ontlopen zitten, maar aardig genoeg zijn tegen elkaar om het als samenwerking te ervaren. Deze twee soorten samenwerking leveren echter heel verschillende resultaten op. Hoe komt het nu dat het voor teams soms zo lastig is om het onderscheid te maken? Maar vooral: hoe komt het dat het zo lastig is om de stap van ontlopen naar ‘echt’ samenwerken te maken?

Eerlijk zijn is spannend
Dit is wat wij noemen de drempel tussen ontlopen en samenwerken. Eén van de lastige stappen om te maken als mens en als team. Het vraagt namelijk om eerlijk zijn, alleen aardig is niet meer genoeg. ‘Aardig waar mogelijk, eerlijk wanneer nodig’. En eerlijk zijn is spannend. We hebben er zelfvertrouwen voor nodig, geloof in het gezamenlijke doel, waardering voor de ander en het lef om de stap te zetten en je eerlijke mening te delen: feedback! Vaak spelen er (on)bewust allerlei aannames mee, waardoor we twijfelen of we de feedback wel moeten geven: ‘Misschien kwets ik hem wel?’ ‘Hij heeft zoveel meer ervaring, wie ben ik om hem feedback te geven?’ ‘Ik heb het al zo vaak benoemd, waarom zou het nu wel veranderen?’ ‘Ik ben zijn leidinggevende niet, feedback geven is ongepast.’ Wat zal hij dan wel niet tegen mij te zeggen hebben?’

Dit soort gedachten weerhouden ons er soms van om over die drempel te stappen en dingen bespreekbaar te maken. Echter, dingen niet bespreken gaat je als team ook niet verder helpen. Wellicht geven we dan nog wel een hint, waarvan we hopen dat iemand hem hoort, snapt en oppakt. Maar dit kan net zo goed leiden tot teleurstelling en frustratie wanneer dat niet gebeurt. En die frustratie maakt het dan weer moeilijker om de volgende keer wél echt eerlijk te zijn en feedback te geven.

Samen groeien
Daarnaast is de kans op het verlies van vrijheid vaak ook een drempelverhogende factor. Want ontlopen betekent: ieder doet zijn eigen ding op zijn eigen manier. Wanneer we echte feedback geven – waarin we ook open staan voor de ideeën van de ander – dan willen we daarvan leren en samen verder komen richting ons doel. Dan zullen dingen soms anders gaan dan op ‘jouw manier’. De vrijheid van ontlopen kan deels verloren gaan. Maar je krijgt er iets veel mooiers voor terug: samen groeien, op elkaars ideeën en kwaliteiten bouwen, waardering, flow en meer resultaat dan je ieder voor zich had kunnen bereiken.

Kortom: de drempel naar samenwerking lijkt soms hoog. Maar als je de stap durft te zetten en eerlijk bent wanneer nodig, waardering uit waar mogelijk en samen verder bouwt aan samenwerking, dan is een topteam het resultaat en zal je op momenten van hoge druk flow kunnen ervaren.